Evde yapılan ilaçlamada insan sıhhatine ziyanlı olan ‘Kingphos’ ve ‘Grainphos’ isimli tarım ilaçlarının kullanıldığı ileri sürüldü. Ege Üniversitesi (EÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza Kısmı Entomoloji Anabilim Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Hatipoğlu, “Söz konusu ilaçlar depo, dükkan üzere büyük alanlarda uygulanıyor. Katiyen konut ve insan hayat alanında kullanılması önerilmez” diye konuştu.
Olay, 12 Kasım’da Konak ilçesi Kahramanlar Mahallesi 1413 Sokak’taki apartmanda meydana geldi. 4 katlı binanın en üst katında oturan aile, dairede ilaçlama yaptırdı. Tüm daireler, ilaçlanmadan etkilendi. İhbarla adrese AFAD Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer (KBRN) uzmanları ile itfaiye ve sıhhat grupları sevk edildi. Olayda 2’nci katta oturan Altay Toprak Kınalı, annesi Raziye Kınalı, babası Recep Kınalı ve apartmanda yaşayanlardan üniversite öğrencisi Gizem Umay hastaneye kaldırıldı. 5 kere kalbi duran ve tekrar çalıştırılan Altay Toprak Kınalı, müdahalelere karşın evvelki gün hayatını kaybetti. Kınalı çifti tedavileri sonrası taburcu edildi. Gizem Umay’ın ise Alsancak Devlet Hastanesi’ndeki tedavisinin sürdüğü bildirildi. Olayla ilgili soruşturmada, apartmanı ilaçlayan firmanın 3 çalışanı, polis takımları tarafından gözaltına alındı. İlaçlamanın yapıldığı apartman ile yanındaki 2 apartman da takımlar tarafından tahliye edildi. Tahliye edilen şahıslara, İzmir Valiliği, süreksiz barınma hizmeti sağladı. AFAD KBRN grupları, binalarda havalandırma çalışması yaptı.
TOPRAĞA VERİLDİ
Altay Toprak Kınalı için dün Alsancak Kahramanlar Mescidi’nde öğlen vakti cenaze namazı kılındı. Cenazeye, bebeğin annesi Raziye Kınalı, babası Recep Kınalı, dedesi Mustafa Kınalı, amcası Ramazan Kınalı, aile yakınları ve bölge halkı katıldı. Kınalı çifti, ayakta durmakta zahmet çekti. Recep Kınalı oğlunun tabutuna sarılıp gözyaşı döktü. Recep Kınalı’yı kardeşi Ramazan Kınalı teselli etmeye çalıştı. Altay Toprak, cenaze namazının akabinde Pınarbaşı Mezarlığı’nda toprağa verildi.
2 TUTUKLAMA
Altay Toprak Kınalı’nın vefatına ait gözaltına alınan ziraat mühendisi B.Ö., ilaçlamayı yapan emekçi E.G. (46) ve dairenin ilaçlanmasına aracılık ettiği belirtilen E.G.’nin (44) emniyetteki süreçleri tamamlandı. 3 kuşkulu, dün süreçleri sonrası adliyeye sevk edildi. Mahkemeye çıkartılan şüphelilerden ilaçlamayı yapan personel E.G. ile ziraat mühendisi B.Ö. ‘Kimyasal unsur kullanarak mümkün kastla öldürme’ hatasından tutuklanırken, ilaçlama şirketine aracılık ettiği tespit edilen E.G. ise isimli denetim kaidesiyle özgür bırakıldı.
SAVCILIK ‘TARIM İLACI KULLANILDI’ DEDİ, İTİRAZ ETTİ
İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı, E.G.’nin hür bırakılması kararına itiraz etti. İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturmasında ise AFAD takımlarının incelemesinde binanın ilaçlanmasında kullanılan unsurların yerleşim merkezinde kullanılmaması gereken tarım ilacı niteliğinde hususlar olduğunun tespit edildiği belirtildi. Meskendeki ilaçlamada insan sıhhatine ziyanlı olan ‘Kingphos’ ve ‘Grainphos’ isimli tarım ilaçlarının kullanıldığı belirtildi.
‘UYARIDA BULUNDUM’
Tutuklanan ziraat mühendisi B.Ö.’nün savcılıktaki tabirinde, “Tahtakurusu diğer türlü ölmez. 3 gün boyunca alt ve üst komşuların binaya girmemesi konusunda ihtarda bulunmuştum. Çok üzgünüm” dediği öğrenildi.
İlaçlamayı yapan emekçi E.G.’nin ise “B.Ö. yardımımı istedi, yardım ettim. İlaçla ilgili bir şey bilmiyorum” dediği belirtildi. İsimli denetim kuralıyla hür bırakılan E.G. de “Bana meskenin ilaçlanacağını söyledikleri için ben de bu işi yapan tanıdığımla görüştürdüm” dediği öğrenildi.
‘EVLERDE KULLANILMASI YANLIŞSIZ DEĞİL’
İlaçlamada kullanılan Kingphos ve Grainphos ilaçlarının ‘Aluminium phosphide’ içerdiğini, depo ziyanları ve tahtakuruları için kullanılan tarım ilacı olduğunu dile getiren EÜ Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza Kısmı Entomoloji Anabilim Kolu Dr. Öğretim Üyesi Ahmet Hatipoğlu, “Söz konusu bu ilaçlar depo, dükkan üzere büyük alanlarda uygulanıyor. Biz bu ilacın konutta kullanıldığını ne gördük, ne anlattık, ne de tavsiye ettik. Depolarda, dükkanlarda ya da müze üzere yerlerde, askeriyelerdeki depolarda, buğday depolarında kullanılabilir. Konutta kullanılması yanlışsız değil. Mutlaka mesken ve insan hayat alanında kullanılması önerilmez” sözlerini kullandı.
İlacın uygulandığı binada ilaçlamanın yapılmadığı katları da etkileyebileceğini lisana getiren Hatipoğlu, “Binanın fizikî durumu, çıkan gazın nereye yöneldiği üzere etmenler durumu etkileyebilir. Risk her vakit var, zira ağır bir koku. En çok etkilenenler, bebekler, yaşlılar ve teneffüs zorluğu çeken hassas bünyeler. Gazın ne kadar ulaştığı, ne kadar müddet solunduğu insanları etkiler” diye konuştu.
İlaçlama yapıldıktan sonra alanın 2-3 gün kapalı kalması gerektiğini lisana getiren Hatipoğlu, “Güvenlik tedbirleri alınması, büyük alansa en yakın itfaiye ya da emniyete haber verilmesi üzere birçok tedbir alınması gerekiyor” dedi.
Hatipoğlu, bu eserlerin uzman ile bunun öncesini ve sonrasını güzel kurgulayan ekipmana ve bilgiye sahip şahıslar tarafından yapılması gerektiğini de tabir etti.
‘DOĞRU UYGULANMADIĞI TAKDİRDE TESİRLİ BİR ZEHRE DÖNÜŞEBİLİR’
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölge Şubesi ise Altay Toprak Kınalı’nın vefatına ait açıklamalarda bulundu. Biyosidal eserlerin kullanıma hazır olarak yahut konsantre hallerde piyasaya arz edildiği vurgulanan açıklamada, konsantre eserlerin hakikat uygulanmadığı takdirde tesirli bir zehre dönüşebildiği belirtildi. Açıklamada, ayrıyeten şu tabirlere yer verildi:
“Bebeğin vefatına muhtemelen, inhalasyon yoluyla pestisit buharlarına maruz kalmanın neden olduğu düşünülmektedir. Kapalı alanlarda yapılan ilaçlamaların akabinde kâfi havalandırma yapılmaması bu riskleri artırmaktadır. Bilhassa sorunu kesin bir formda çözmek ismine kapalı alanlarda yapılmaması gereken fumigasyon süreci ile uygulamanın yapılması, inhalasyon zehirlenmelerinin en önemli sebebidir. Fumigasyon süreci tehlikeli bir uygulama yoludur ve özel izinlere tabidir. Vatandaşlarımızın, uygulama sırasında uygulama yapılan ortamda bulunmamaları, bulunmalarının zarurî olması halinde hami ekipmanları kullanmalarını ve sonrasında ömür alanlarını kesinlikle havalandırmalarını bir defa daha hatırlatıyoruz.”
Açıklamanın devamında, biyosidal eser uygulamalarının daha sıkı denetlenmesi ve bilinçsiz uygulamaların önlenmesi gerektiği de vurgulandı.