Gülsen Solaker
İktidarın başörtüsü ve ailenin korunması başlıkları altına sunduğu anayasa değişikliği teklifi ile ilgili muhalefet tavır belirlemeye çalışırken Altılı Masa’nın kurul görüşmeleri sırasında iktidarın teklifine ait çekincelerin düzeltildiği yeni bir metin sunmasının da ihtimal dahilinde olduğu belirtiliyor.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun başörtüsünün yasa değişikliği teklifi ile teminat altına alınmasını önermesinin akabinde iktidar mevzuyu anayasa değişikliği ile yapmak için çalışmalara başlamıştı. Bu kapsamda “başörtüsüne anayasal garanti ve ailenin korunması” ile ilgili anayasa değişikliği önerisi, Cumhur İttifakı ortakları MHP ve BBP ile birlikte toplam 336 milletvekilinin imzasıyla TBMM Başkanlığı’na geçen Cuma günü sunulmuştu.
İYİ Partililerden Kılıçdaroğlu’na tepki
DW Türkçe’nin edindiği bilgilere nazaran UYGUN Parti’nin GİK toplantısında çabucak hemen her üye kelam olarak bu türlü bir mevzunun gündeme gelmesinden duydukları rahatsızlığı lisana getirdi ve halkın ekonomik dertlerle uğraş ettiği bir periyotta aslında günümüzde sorun olmayan başörtüsü probleminin tekrar gündemde olmasını hakikat bulmadıklarını belirttiler.
Toplantıda kelam alan UYGUN Partililer Kılıçdaroğlu’nun bu türlü bir teklifi Altılı Masa ile istişare etmeden gündeme getirmesini eleştirerek “Şimdi iktisatta vatandaşın en canının yandığı bu türlü bir periyotta gündem iktisat olması gerekirken Ocak sonu Şubat ayına kadar iktidar bunu gündeme taşıyabilir” tasasını paylaştılar.
Bu kapsamda toplantıda şu anda anketlere nazaran değerli bir oranda olduğu gözlemlenen ortada kalan kararsız seçmenin bu tartışmalar nedeniyle AKP’ye gerçek kayma riski de dile getirildi.
İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Güçlü da toplantının akabinde yaptığı açıklamada iktidarın teklif metnine ait kimi düzeltmeler yapılması gerektiği söz edilmekle birlikte GİK’teki genel eğilimin “olumlu” olduğunu belirtmişti. Şiddetli, “Burada iki kıymetli konunun altı çizildi. Bir; metin içerisinde riskli gördüğümüz, ileride sorun yaratacağını düşündüğümüz birtakım sözler var. Bunların değiştirilmesi gerekmektedir. Genel Yönetim Konseyimizden çıkan ortak görüş budur. Bununla birlikte Genel Yönetim Konseyimizde çoğunluğun eğilimi, temayülü ise olumlu bir kanaat içerisinde olduğumuz tarafındadır. Yani, evet yönündedir” demişti.
Altılı Masa’dan yeni bir teklif mi gelecek?
Kılıçdaroğlu ise dün gazetelerin Ankara temsilcileri ile düzenlenen toplantıda soru üzerine anayasa değişikliği ile ilgili anayasa hocalarından görüş alacaklarını belirterek “Bir bakacağız. Ondan sonra oturup karar vereceğiz. Büyük bir olasılıkla önümüzdeki süreçte, altılı masada da konuşulabilir. Oturur konuşuruz. Ona nazaran bir karar veririz, birlikte” tabirlerini kullandı.
DW Türkçe’nin muhalefet kulislerinden edindiği bilgiye nazaran, her ne kadar şu ana çeşitli açıklamalar yapılmış olsa da genel beklenti altılı masa önderlerinin 26 Aralık’taki toplantı öncesinde karşılıklı görüşmelerle bu bahiste bir eşgüdüm sağlamaya çalışacakları yönünde.
İYİ Parti konuyu gündeme getiren parti CHP olduğu için tahlilini ya da eşgüdümü sağlaması gereken tarafın tekrar CHP olduğunu düşünüyor. Bu ortada gerek CHP gerekse İYİ Parti bu etapta teklifi toptancı bir formda reddetmeyi ise yanlışsız bulmuyor.
Peki Altılı Masa bu bahiste eşgüdümü sağlamaya yönelik nasıl bir tahlil bulabilir?
Edinilen bilgiye nazaran teklifin TBMM’deki komite görüşmeleri sırasında muhalefet üyeleri anayasa hukukçularının da katkılarının bulunacağı, çekince görülen sözlerin düzetilmiş halinin yer alacağı yeni bir metin sunabilir.
Macaristan’dakine misal referandum tuzağı endişesi
Öte yandan gerek İYİ Parti gerekse CHP ailenin korunması başlığı altında eşcinsel evliliklerin yasaklanmasını getiren kararın iktidar tarafından Macaristan’dakine misal formda yeni bir kutuplaştırma prosedürü olarak kullanılacağını düşünüyor.
İktidarın teklifi ile Anayasa’nın 41’nci maddesin “Ailenin korunması” ile ilgili başlık altındaki birinci fıkraya, “Evlilik birliği lakin bayan ile erkeğin evlenmesiyle kurulabilir” kararının eklenmesi öngörülüyor.
Muhalefet ise Türkiye’de eşcinsel evliliklerin yasal olarak zati mümkün olmadığına dikkat çekerek bunu Macaristan’daki referanduma emsal bir tuzak olarak görüyor.
AKP Küme Başkanvekili Hasret Güçlü de teklifin sunulması ile ilgili düzenlediği basın toplantısında “Hem Nüfus Kanunu’na hem de Uygar Kanunu’na nazaran esasen evlilik birlikteliği bir bayan ve bir erkekten oluşur. Lakin ailenin korunması ile ilgili toplumsal gereksinim vardı” demişti.
Oylama süreci nasıl işliyor?
Anayasa değişikliği tekliflerinde Genel Kurul’da, iki başka husus için iki cins oylama düzenleniyor. Milletvekillerinin oylarını bâtın kullandığı oylamada hususlar başka ayrı oylanıyor.
Cumhur İttifakı’nın oy kullanamayan TBMM Başkanı Mustafa Şentop haricinde toplam 334 sandalyesi bulunuyor. Referanduma gidilebilmesi için 360 milletvekili gerekiyor ve bu sayıya ulaşmak için muhalefetten rastgele bir partinin teklife “evet” demesi ya da AKP’nin en az 26 milletvekili bulması gerekiyor. AKP ile MHP’nin 400 milletvekilini bulabilmesi durumunda ise referanduma gerek kalmadan anayasa değişikliği geçebiliyor.