Depreme dirençli kentler ve yapılar oluşturulması şuuruyla farkındalığın arttığı süreçte, inşaat mühendislerinin internet ortamında “kiralık-satılık diploma” ilanları dikkat çekti. İnşaat Mühendisleri Odası Antalya Şubesi Lideri Mehmet Soner Akdoğan, “Meslek etiği şuurunda olmayan üyelerimiz diplomalarını yapı kontrol firmalarında, gitmedikleri şantiyelerde ya da kamu ihalesi işi yapan firmalarda kiralıyor. Karşılığında belirli fiyat alıyor” dedi.
Kahramanmaraş ve Hatay merkezli zelzelelerde yıkılan binalarda ruhsatlandırma, yapı kontrolü ve işçilikteki aksaklıkların fark edilmesinin akabinde farklı vilayetlerde yaşayanlar da oturdukları binanın sarsıntıya dayanıklılığını sorgulamaya başladı. Zelzeleye dirençli kentler ve yapılar oluşturulması şuuruyla farkındalığın arttığı süreçte internet ortamındaki ilan sitelerinde “kiralık diploma” duyuruları dikkat çekti.
‘DİPLOMAMI KULLANDIRABİLİRİM’
Dijital platformda diplomasını satışa çıkardığını yahut kiraya vermek istediğini belirten inşaat mühendislerinin yüzlerce ilanı görüldü. İlanlarda, “Yap-sat projeleri için şantiye şefi göstermek ismine anlaşıldığı takdirde diplomamı kullandırabilirim’, “7 yıllık inşaat mühendisi diplomam şantiye şefliği, yapı kontrol firmaları yahut ihaleler için kiralıktır’, “Yıldız teknik inşaat mühendisliği 1967 yılı mezunu diplomamı satıyorum. DSİ’de 30 yıllık dere ıslahı hususlarında 100 üzerinde iş bitirme mevcuttur” paylaşımları yer aldı.
İNŞAAT KESİMİNDE KONTROL VURGUSU
İnşaat Mühendisleri Odası Antalya Şubesi Lideri Mehmet Soner Akdoğan, şantiyeye gitmeden, kontrolü yapmadan çalışan inşaat mühendislerinin sarsıntıdan sonra yakalanıp tutuklandığını anlattı. Gitmedikleri şantiyelerdeki kusurdan kaynaklı sorumlulukla tutuklanan, gözaltına alınan mühendislerin üzerine kaldığına dikkat çeken Akdoğan, inşaat bölümünde mevzuatların kâfi olduğunu fakat mevzuata uygunluğun kontrolü kâfi yapılmadığı için meslek etiğinden uzak şahısların açıkları kullandığını lisana getirdi.
‘GİTMEDİĞİ ŞANTİYEDE ŞANTİYE ŞEFLİĞİ YAPAN MÜHENDİSLER’
Sosyal medya ve internet ortamındaki ilan sitelerinde inşaat mühendislerinin “kiralık diploma” duyurularına ait Akdoğan, “Tüm meslek kümelerinde olduğu üzere maalesef mesleğimizde de meslek etiği şuurunda olmayan üyelerimiz mevcut. Bunlar diplomalarını yapı kontrol firmalarında, gitmedikleri şantiyelerde ya da kamu ihalesi işi yapan firmalarda kiralıyor. Karşılığında da belirli fiyat alıyor. Aldıkları riskin karşılığında fiyat hiçbir şey değil, yüksek meblağlar almıyor. Yapı kontrollerde hiç gitmediği halde imzacı olarak, denetçi ya da yardımcı denetim elemanı olarak çalışan ya da hiç gitmediği şantiyede şantiye şefliği yapan üyelerimiz yahut firmayla alakası olmadığı, etkin çalışmadığı halde kamu ihalesi yapan firmada çalışıyor üzere gösterilen üyelerimiz mevcut. Bunları ilanlarda, toplumsal medyada, internet ortamında görüyoruz. Bizler kamu işi yapan insanlarız. Yapılan kusurlarda birçok insan hayatını kaybedebiliyor” dedi.
‘MÜTEAHHİTLER USTAYI, MÜHENDİSE TERCİH EDEBİLİYOR’
İnşaat dalındaki kontrollerin yetersizliğine dikkat çeken Şube Lideri Akdoğan, kontrollerde şantiyelerde, yapı kontrolde mühendislerin bulunması, kamu ihalelerinde ismi geçen mühendislerin çalışıyor olmasının incelenmesi gerektiğine değindi. İnşaat yapılırken taban etüdünden bina kademesine, çalışan personellere kadar mevzuata uygun kontrolün yapılmasını talep eden Akdoğan, “Yapı kontrol firmalarında denetleyen kişinin deneyimli olması gerekir. Yapı kontrol firmalarında yeni mezunlar ya da emekli olmuş, firmadan gelen parayı ek gelir olarak gören meslektaşlarımız bu işi yapıyor. Müteahhitler ustayı, mühendise tercih edebiliyor. Teknik eleman ustanın istemediğini söyleyip düzeltmesini istediği vakit, müteahhit ustadan tarafa durum alıyor.
Ülkemizde teknik hürmet görmüyor ve para etmiyor. Mühendisler bu usul yola gidiyor. Meslek etiği şuuru olmadığı için imzacılık kelam konusu oluyor. Mevzuat kâfi lakin gerçek manada işini yapan, yer etüdünden uygulamasına müteahhidine kadar zincirin tüm halkasında bozukluk olduğu için afetteki tabloyla karşılaşıyoruz. Mevzuata uygun olarak kontroller tam manasıyla yapılsa bizim teknik, bilgi birikimi manasında sarsıntıda bırakın yıkılmayı, hasar görmeyecek binaları yapmamız mümkün. Teknik, prosedür evrak olarak görülmemeli. Müteahhit ve mühendis olmak bu kadar kolay olmamalı” diye konuştu.
‘İMZACI” OLARAK ÇALIŞAN MÜHENDİS MİNİMUM FİYAT ALIYOR
Mehmet Soner Akdoğan, “imzacı” olarak isimlendirilen, diploma kiralayan mühendislerin taban fiyat ya da yarısı fiyata çalıştığını anlattı. Diploma kiralayan ya da “imzacı” olarak vazife yapan mühendislerin belirlenmesi halinde meslekten 1 yıla kadar men cezasına çarptırıldığını aktaran Akdoğan, “Duyumumuza nazaran, etkin olarak haftanın birkaç günü imzacı olarak çalıştıkları yere gidiyorlarsa taban fiyat, gitmiyorlarsa yarısı kadar fiyat alıyor. Bu da patronun işine geliyor. Gerçek manada çalıştırsa taban fiyatın 3-4 katı para ödemek zorunda kalacak. Patron bu nedenle imzacı olarak çalıştırıyor. Mühendisin imzacı olarak çalıştığı tespit edilmesi halinde meslek odası tarafından muhakkak para cezası ve meslekten 1 yıla kadar men cezası veriliyor. İmzacılığın karşısında hata işlenir, projeye terslik olursa tespit ediliyor. Bu durumda kamu davası açılıyor. Meslek örgütümüzün verdiği cezalar caydırıcı olsa beşerler bunu yapmakta tereddüt edebilir” dedi.