Fehmi Koru*
Bu siteyle her gün okur karşısına çıkıyorum ve birinci günden başlayarak her yazının başlığını mevzuyla uyuşmasına dikkat ettiğim bir fotoğraf süslüyor. Bazen fotoğraf yerine bir fotoğraf yahut grafik kullandığım da oluyor.
Dünkü yazım Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman’ın (MbS) ülkemizi ziyaretiyle ilgiliydi. Yazımı yazdıktan sonra bahse uygun fotoğraf arayışına girdim ve uyacağını düşündüğüm bir fotoğrafı ilgili yere yerleştirdim. Sabah yabancı gazeteleri okuma mesaim başlayınca Suud gazetesi ‘Arab News’ün manşetinden kullandığı fotoğraf dikkatimi çekti ve onun yazımı daha âlâ anlamlandırdığını fark edip gerekli değişikliği anında yerine getirdim.
Suud gazetesinin kullandığı fotoğrafta konuk durumundaki MbS harika beşuş çehreli; mesken sahibi olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise konuğunun elini sıkarken fikirli görünüyor.
Düşünceli olmakta haklı Cumhurbaşkanı Erdoğan…
MbS yeni kuşak Arap liderlerinden… Ülkesinin hiyerarşisinde ‘2 numara’, lakin isminin dünya kamuoyu önüne birinci geldiği günden başlayıp her yıl biraz daha artarak, Suudi Arabistan’daki gerçek gücün o olduğu kendini belirli ediyor. Hatta bir orta, kraliyet ailesinden zenginleri bir otele hapsedip günler uzunluğu dünyayla bağlarını kesmiş, servetlerinin kıymetli bir kısmını bağışlamaları karşılığında hür kalmalarını sağlamıştı.
Eleştirilere tahammül eşiği düşük biri MbS; ülkesinin ismi en bilinen gazetecisi Cemal Kaşıkçı’nın muhalif çizgisi yüzünden başına gelenleri biliyoruz. Gazetelerde köşesi, televizyonda programı olan Kaşıkçı muhalif tutumu yüzünden köşesini ve programını kaybedince yurtdışına çıkmak zorunda kalmıştı. Amerikan Washington Post gazetesinden tenkitlerine devam edince, bir evrak almak üzere uğradığı İstanbul’daki Suudi Arabistan başkonsolosluk binasında, Riyad’tan gönderilen kalabalık bir infaz timi tarafından vahşice öldürüldü.
O olayla ününe yeni bir ün daha katmış oldu MbS…
Türkiye’ye gelişi kendisine biçtiği yeni rolle bağlı. Suudi Arabistan’ı dünyada kelamı dinlenir bir ülke haline getirme rolü bu. Epey vakittir o yolda önemli adımlar atıyor. Bölge ülkelerini İsrail ile yakınlaştırma projesinin iki mimarından biri ABD’nin eski lideri Donald Trump’ın damadı Jared Kushner, başkası de MbS idi. İsrail, Mısır ve Yunanistan ile üçlü bir askeri ve ticari ittifak kurduğu da biliniyor.
Yunanistan’ın Akdeniz’de düzenlediği askeri tatbikatlara Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri ile birlikte Suud ordusu da katılıyor.
Ülkesini dünyada kelamı dinlenir hale getirme projesinin yeni adımı ve kapsamlı bir ziyaret listesinin kesimi olarak Ankara’ya uğradı MbS. Ankara’ya Mısır ve Ürdün başkentlerine uğradıktan sonra geldi. Türkiye’den Yunanistan ve Kıbrıs Rum kısmına hakikat yola çıktı.
Kaç gündür ziyaretlerini dünya basınından izlemeye çalışıyorum. Birinci izlenimim şu: En ilgi gören ziyareti ülkemize oldu. Küçüklü büyüklü gazeteler dünyanın çabucak her tarafında “MbS Türkiye’de” haberleri yaptılar.
Her haberi başlıktan Kaşıkçı cinayeti ile irtibatlıyor dünya basını…
“Kaşıkçı cinayetinden sonra birinci kez” vurgusu hepsinde var.
Neden bu vurgu?
Çünkü, İstanbul’da gerçekleştirilen infaz sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın öncülüğünde, Türkiye’nin gayretleriyle, ‘gazeteci infazı’ milletlerarası gazeteler tarafından -ve natürel TV kanallarınca da- günler ve haftalar uzunluğu gündemde tutulmuştu.
Türkiye’ye bu hususta izlediği haktan ve basından yana tavrından ötürü hayranlık duyuluyor ve bu his milletlerarası medyanın haberlerine yansıyordu.
Konuyla ilgili birkaç da belgesel çekildi; kullanılan dokümanlar ve görsel gereçlerin Türkiye’de devletin sağladığı çarçabuk elde edildiği hepsinde kesinlikle belirtildi.
O sebeple de, memleketler arası basın manşetlerinde ‘Kaşıkçı’ vurgusuna yer veriyor, mana taşıyan fotoğraflar kullanıyor.
Bu yazımın altına iki Suud gazetesinin manşet imajlarını ekleyeceğim.
MbS Esenboğa’da karşılanır ve uğurlanırken Tayyip Erdoğan’ı yan yana gösteren fotoğraflar yaygın biçimde kullanıldı, ancak benim dikkatimi en fazla çeken fotoğraflardan biri MbS’nin Külliye’deki askeri merasimde, hükümet üyeleri ile birinci karşılaştığı sırada, Hazine bakanı Nureddin Nebati’yle el sıkışmasına dair fotoğraftı. MbS güya kendisini düzgün tanıyormuş üzere o fotoğrafta.
Tanıyor olabilir de, olmayabilir de. Fakat, onun ehemmiyetinden haberdar olduğu kesinlikle.
Suud’un resmi haber ajansının dünya medyasına sağladığı karşılanma ve uğurlanma imgeleri bizde muhalefeti oldukça meşgul edeceğe benziyor.
Fotoğraflar sahiden çarpıcı.
Resmi uçağın kapısında MbS ve aşağıda merdivenin yanı başında Erdoğan…
Cumhurbaşkanı’nın devlet lideri olmayan birine gösterdiği çok nezaketi vurgulamak istemiş olmalı o fotoğrafı kullanan yabancı gazeteler…
Suudi Arabistan’ın yaygın dağıtılan gazetesi ‘Şark-ul Avsat’ (ŞA) farklı bir fotoğraf kullanmış; onda da Cumhurbaşkanı Erdoğan konuğunun elini iki eli ortasına almış görüntüde… MbS o fotoğrafta da birebir mütebessim sözünü koruyor…[ŞA internetten Türkçe de yayımlanıyor.]
Ben bu çok mütebessim hali, yola çıkmadan evvel nasıl karşılanacağından emin olmayan birinin konut sahibi ülkeye ayak bastığında karşılaştığı harika karşılamadan duyduğu şaşkınlığa bağladım.
Galiba bu kadarını beklemiyordu Suudlular…
Abdullah Gül, ülkemizin 11. Cumhurbaşkanı olarak çıktığı Arap ülkeleri ziyaretlerinde, MbS’nin Ankara’da gördüğü çeşitten ilgiyle ağırlanır, devlet liderleri tarafından karşılanır ve uğurlanır, Türkiye’nin ‘dünyanın kıymetli ülkelerinden biri’ olduğu kanaati hissettirilirdi.
Ziyaretlerini izlerken konuk ülkeden izlenimim daima bu yolda olurdu. Şimdilerde Cumhurbaşkanı Erdoğan‘ın seyahatlerinde de tıpkı izlenim alınıyor mudur, bilmem mümkün değil.
MbS bir de ABD başkanı Joe Biden’i ayağına kadar getirtebilse daha da keyifli olacak lakin Amerikan siyaseti buna müsaade vermeyecek üzere; Suudi Arabistan’a gittiğinde Biden’in görüşecekleri listesinde MbS muhtemelen olmayacak…
Yunanistan ve Kıbrıs Rum kesiti yakın müttefikleri olan konuklarına Türkiye’den daha az samimi bir ağırlama göstermezler herhalde.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
