Sivilceler özellikle ergenlik döneminde çok yaygındır, bu dönemde gerçekleşen hormonal dalgalanmalarla bağlantılıdır ve genellikle genç erişkin dönemde azalır ve kaybolur.
Sivilcelere neden olan tüm durumlar henüz bilinmemektedir. Sivilceye neden olan faktörler arasında genetik, hormonal dengesizlikler ve özellikle hiperandrojenizm vardır.
Sivilceler tıkalı kalan gözeneklerde aşırı sebum üretiminden, Propinebacterium acnes gibi bazı bakterilerin çoğalmasından kaynaklanmaktadır. Sivilceler ayrıca beslenme yoluyla sebum üretimiyle bağlantılı olan başka bir hormon olan IGF-1’in aşırı üretimiyle de ilişkilendirilmiştir.
Sivilce ile gıda intoleransları, bağırsak disbiyozu ve stres arasında bir ilişki olduğu da bilinmektedir. Bu nedenle sadece cilde değil tüm vücuda fayda sağlamak için beslenme alışkanlıklarını kontrol etmek ve düzeltmek çok önemlidir.
Beslenme sivilceyi nasıl etkiler?
Diyetin akne kontrolünde rolü yıllardır belirsizdir. Ancak, şekerli veya işlenmiş gıdalar içermeyen diyetleri takip edenlerde sivilce sorunlarının daha az olduğu ve Batı tarzı diyet izleyenlerde sivilce sorununun çok daha büyük boyutlarda olduğu görülmüştür.
Glisemik indeksi yüksek gıdalar ve işlenmiş gıdalar açısından zengin bir diyet, sivilceleri tetikleyen IGF-1’de artışa neden olur. IGF-1 hormonu sivilcenin ana nedeni olarak tanımlanır.
Sivilceye karşı ne yenir ve nelerden kaçınılır?
Sivilce gelişimiyle en çok bağlantılı olan gıdalar, yüksek glisemik indeksli rafine karbonhidratlar ve süt ürünleridir.
Düşük glisemik yüklü bir diyet, yani karbonhidratları azaltılmış ve tam öğünler içeren bir diyet serbest androjenlerde ve insülinde bir azalmaya yol açar. Hem düşük glisemik yükü hem de düşük glisemik indeksi olan bir diyet IGF-1 düzeylerini düşürür. Bu nedenle, tüm tam tahıllar ve bunların türevleri gibi rafine edilmemiş karbonhidratlar önerilir. Tam tersi, kepekli olmayan basit şekerler, tatlılar, beyaz ekmek, makarna ve pirinç tüketilmesi önerilmez.
Süt tüketimi aynı zamanda sivilceye neden olabilir. Bazı araştırmalar bu bağlantının sadece yağsız süt tüketimi için olduğunu göstermiştir. Sebep, süt tüketiminin, tüketimi takip eden 2 saat içinde insülin üretimini büyük ölçüde artırması ile bağlantılıdır. Sivilce diyetinde bu nedenle süt sınırlandırılmalıdır. Ancak yoğurtta bulunanlar gibi probiyotiklerin kullanımı sivilceleri iyileştirdiği için yoğurt gibi süt ürünlerini ortadan kaldırmak gerekli görünmemektedir.
Omega 3 takviyesinin sivilcenin neden olduğu iltihabı iyileştirmeye ve dolayısıyla cildi rahatlatmaya yardımcı olduğu bilinmektedir. Bu nedenle omega 3 içeren ceviz, yağlı tohumlar ve somon gibi yağlı balıkların tüketilmesi önerilir.
Sivilcelere karşı tam tahıllar ve omega 3’ten zengin besinler, ayrıca tüm sebze türleri, sızma zeytinyağı ve daha az şekerli meyveler (örneğin çilek, kivi, narenciye) tercih edilmelidir.
Sivilcelere karşı kahvaltıda ne yenir?
Özellikle yağsız sütün sivilceye neden olan besinlerden biri olduğu bilinmektedir. Bu nedenle sivilce ile savaşmak için kahvaltıda yağsız süt tercih edilmemelidir. Tavsiye edilen içecekler arasında iltihap önleyici özelliklere sahip yeşil çay tercih edilebilir. Dulavratotu veya karahindiba gibi bazı bitki çayları da sivilcelere karşı yardımcı olabilir.
Bu içeceklerle birlikte, düşük glisemik indeksi ve yükü olan bir kahvaltı yapılması gerekir. Tam yulaf, ceviz ve keten tohumu içeren bir yulaf lapası veya düşük şekerli meyve ve kuru meyve içeren bir yoğurt tercih tercih edebilirsiniz. Mutlaka tam buğday ekmeği tercih edilmelidir.
Sivilceye neden olabilecek yiyecekler
Sivilce durumunda sınırlandırılması gereken yiyecekler arasında en çok şekerler ve onları içeren tüm ürünler bulunur. Şekerlerin gıdalarda bulunma biçimlerine dikkat edin. Birçok endüstriyel üründe glikoz şurubu, fruktoz şurubu ve fruktoz gibi şekerler bulunur. Bunlar yüksek glisemik indeksli basit şekerlerdir, bu nedenle bunlar azaltılmalıdır.
Sivilceye neden olan gıdalardan biri olarak sıkça bahsedilen çikolata konusunda ise kısa bir ayrım yapmak gerekiyor. Sütlü çikolata ve ilave şeker içeren çikolatalar sivilce oluşumunu tetikleyebilir, bu yüzden kaçınılmalıdır. Ancak en az yüzde 70 kakao içeren bitter çikolatalar sivilce durumunda bile ılımlı olarak tüketilebilir.
Aynı zamanda, rafine karbonhidrat grubunun sivilceleri kötüleştirdiğini unutmayın. Beyaz ekmeği kepekli veya çavdar ekmeğiyle, makarnayı kepekli buğday ve kinoa gibi diğer tahıllarla, pirinci esmer pirinçle değiştirin.
Sınırlandırılması gereken bir diğer yiyecek de yağsız süttür. Ancak yoğurt ibi süt ürünleri sınırlandırılmamalıdır. Ancak kaliteli yoğurtları ve mümkünse ev yapımı olanı tercih edin.
Son olarak, kalitesiz yağları sınırlamaya dikkat edin. Omega 3, zeytinyağı ve avokado cilt dostu yağlar içerir, ancak diğer bitkisel yağlar (mısır, yer fıstığı, ayçiçeği, kolza tohumu vb.) özellikle yüksek sıcaklıklara maruz kaldığında iltihabı desteklemeye yardımcı olabilir. Bu nedenle kızarmış yiyecekleri de sınırlandırın. Alkol tüketimini tamamen bırakmak da tavsiye edilir.
Sivilceyi azaltmaya yardımcı olan 5 yiyecek
Sahip oldukları iltihap önleyici etkisi sayesinde sivilcelerle mücadelede iyi bir destek olarak kabul edilebilecek yiyecekler vardır.
İşte sivilceyi azaltmaya yardımcı olan 5 yiyecek:
1. Yağlı balıklar
Somon, uskumru, sardalya ve hamsi gibi omega 3 içeren yağlı deniz balıkları iltihaplanmayı azaltır. İltihap önleyici yağ asitleri olan omega 3’ün en yüksek konsantrasyonunu içeren derisiyle birlikte tüketilmeleri önerilir.
2. Keten tohumu
Keten tohumu, yağlı tohumlar arasında omega 3 açısından en zengin olanıdır ve iltihap önleyici bir gıda olarak kabul edilir. Taze öğütülmüş olarak kullanılmalıdırlar. Kahvaltıda yenebilir, örneğin yoğurda bir veya iki kaşık kadar eklenebilir.
3. Sızma zeytinyağı
Akdeniz diyetinin ana gıdası olan sızma zeytinyağı, cildin iltihaplanmasını önleyen iltihap önleyici özelliklere sahip bileşenler olan polifenoller ve E vitamini bakımından zengindir.
4. Yoğurt ve kefir
Yoğurt ve kefir probiyotik mikroorganizmalar açısından zengindir ve düzenli kullanımları, bağırsak florasının dengesini sağlar. Probiyotikler, insülin duyarlılığını artırır ve ciltte iltihaba neden olan sitokinlerin salınımını azaltır. Ayrıca probiyotikler, bağışıklık sistemini güçlendirir ve sivilceler de dahil olmak üzere tüm iltihaplı durumlara karşı faydalıdır.
5. Yeşil çay
Yeşil çay da sivilce ile mücadelede yardımcı bir besin olarak kabul edilir. Düzenli yeşil çay tüketimi, iltihap önleyici özelliklere sahip olması ve karaciğer aktivitesini desteklemeye yardımcı olması ile sivilcelere karşı faydalıdır.