Bu yıl Adana’da tesirli olan don olayı patates fiyatının yükselmesine neden oldu. Mart ayının ortalarında Adana’da yaşanan don erkenci patates üretimini vurdu.
Yaklaşık 30 bin tonluk kaybı arzda sıkışıklığa neden oldu. Buna bir de talep artışı eklenince başta İstanbul olmak üzere mega kentlerde patatesin fiyatı 15 liraya kadar çıktı.
Türkiye’de günlük yaklaşık 7 bin ton patates tüketildiğini vurgulayan dal temsilcileri, patates fiyatının yüksek olmasında artan nakliye bedelinin yanı sıra girdi maliyetlerinin de tesirli olduğunu belirtiyorlar. Adana’dan sonra yazlık eserlerin İzmir’in Ödemiş ilçesinde, Bursa’nın İnegöl ve Yenişehir ilçelerinde çıktığını aktaran Niğde Ziraat Odası Lideri Veli Kenar, “Adana’daki don nedeniyle yaşanan kayıp kelam konusu bölgelerde erken söküme neden oldu. Arz, talebi karşılayamadı ve fiyatlar yükseldi. Adana’daki kaybın yaklaşık 30 bin ton civarında olduğu varsayım ediliyor” dedi.
MALİYET 3 KAT ARTTI
Diğer yandan her türlü girdilerin artışından kaynaklı patates fiyatını yaklaşık 3 lira olarak yansıdığını kaydeden Kenar, “Bugün Adana’dan patatesi İstanbul’a nakliyesi 2 lira maliyetini geçiyor. Geçen gün İstanbul’a 25 tonluk kamyonun yalnızca lojistik maliyeti 59 bin lira tuttu. Bu da eserin maliyetine yalnızca 2 lira kira bindiriyor” diye konuştu. Şu an patates fiyatının yüksek olmadığını vurgulayan Kenar, “Bu kurallarda olması gereken fiyatlarda bulunuyor. Maliyetler zati 3 kat arttı, nakliye maliyeti de arttı. Patates fiyatının yüksek gözüküyor olmasının nedeni geçtiğimiz yıllarda daima ucuz tüketilmesinden kaynaklanıyor. Fiyatının şu an yüksek olması dikkat çekiyor” tabirlerini kullandı.
10 GÜN ERKEN BAŞLADI
Şu an patates ihracatının yapılmadığını ve Türkiye’de bu yıl toplam üretimin yaklaşık 5 milyon ton civarında olması beklendiğini bildiren Kenar, Niğde’de yazlık patatesin olağanda 15 ile 20 Temmuz tarihlerinde yapıldığını, fakat bu yıl 10 gün erken sökümünün başladığını aktararak, “Ağustos’un 15’inden sonra Türkiye genelinde kışlık patatesin çıkmasıyla fiyatlardaki bugünkü ateşin olmayacak. Yazlık patateste birkaç bölgeden sökümün başlamasıyla fiyatlar düşecek” bilgisini verdi.
TARLADA 7 LİRA
Bölgelerinde yazlık sökümlerin başladığını ve kışlık sökümlerin de 1 ay sonra başlayacağını bildiren Nevşehir Ziraat Odası Lideri Mahmut Çalışkaner, arzda bir sorunun olmadığını, talepte bir fazlalığın olduğunu söyledi. Yazlık sökümlerin direkt sevk edildiğini belirten Çalışkaner, “Ekimler pek yeterli ve tarlada sökümler yapılıyor. Tarlada yazlık söküm eserin kilosu 6 ila 7 liradan satılıyor” dedi.
Patates hasadında şimdi istenilen boyuta gelinemediğine dikkat çeken Türkiye Halciler Federasyonu Lider Yardımcısı Sedat Recep Toktürk, yüksek talebin de kelam konusu olduğunu vurguladı. Artık 4-5 liraya satılacak bir eserin üretiminin mümkün olmadığı gerçeğinin kabul edilmesi gerektiğini belirten Toktürk, “Şu an patates 5-6 liraya satılıyor olursa, bu şu demektir ki bu daha sonra bu eser 20 liraya satılacak manasına gelir. Zira bu fi yatlara hiçbir üreticinin eser yetiştirmesi mevcut maliyetleri karşılayacak boyutta olamaz. Türkiye’nin en büyük sorunu bu. Yani ucuz eser derken, kıymetli esere de bir formda fırsat tanımış olacağız. Sonuç olarak patateste üretim maliyetleri ve arzın beklenen ölçüde olmaması fi yatların ister istemez nispeten yukarlarda seyretmesine neden oluyor” dedi.